Definities
In de wereld van de kunst zijn labels en definities soms net zo ongrijpbaar als de kunstwerken zelf. Als beeldhouwer en creatieve geest krijg ik vaak de vraag: ben je nou een beeldend kunstenaar of een beeldhouwer? Een vraag die me dan weer laat reflecteren op mijn eigen werk en de enorme diversiteit van artistieke expressie in het algemeen. Ben ik het een, of het ander, en wat als de definitie niet in een term te vatten is? De hoogste tijd om in een blog te duiken over of ik nu beeldend kunstenaar ben, beeldhouwer, of wat voor label je wel of niet aan je zelf ‘moet’ geven.
Beeldend kunstenaar
Wat is een 'beeldend kunstenaar’? In ieder geval een term net zo breed als een penseelstreek op een leeg canvas. Het omvat een schat aan disciplines, van fotografie tot schilderkunst, en ja, ook beeldhouwkunst. Een term die daarom misschien wel verwart, omdat het zo'n diverse verzameling van creatieve uitingen omvat.
Als beeldend kunstenaar ben je een ware alleskunner binnen de artistieke wereld. Dat is mooi want daardoor heb je de vrijheid om te verkennen, te experimenteren en te innoveren binnen een breed scala aan disciplines. Of het nu gaat om het vastleggen van het vluchtige moment in een foto, het creëren van een emotie op een doek met verf, of het vormgeven van ruimte en materie door middel van beeldhouwkunst, als beeldend kunstenaar ben je niet gebonden aan één specifieke vorm van expressie. Dat kan heel bevrijdend zijn.
Alsof die alleskunner nog niet genoeg is ben je ook een verteller, een visionair en een vernieuwer. Je bent in staat om de wereld om je heen te interpreteren en te vertalen naar werken die de toeschouwer uitdagen, inspireren en ontroeren. Of het nu gaat om het vastleggen van de rauwe schoonheid van het alledaagse leven of het verkennen van abstracte ideeën en emoties, als beeldend kunstenaar heb je de macht om de grenzen van de verbeelding te verleggen. Best een verantwoordelijkheid niet?
Dus hoewel de term 'beeldend kunstenaar' misschien breed en enigszins vaag lijkt, biedt het ook een uitnodigende en stimulerende omgeving voor creatieve ontdekking. Het is een label dat de veelzijdigheid van de kunst toejuicht en de kunstenaar aanmoedigt om te blijven verkennen, te blijven groeien en te blijven evolueren in hun artistieke reis.
Foto: Kashawn Hernandez - Unsplash
Beeldhouwer
Maar wat als we specifieker worden en we ons concentreren op het ambacht van het vormgeven van materie, van het creëren van beelden die tastbaar zijn? Dan treed je het rijk van de beeldhouwkunst binnen. Een gebied dat een breed scala aan technieken en materialen omvat, van traditioneel steenhouwwerk tot moderne metaalbewerking en zelfs experimenten met nieuwe media.
Kom ik dan misschien dichter bij de kern van mijn artistieke identiteit? Die als beeldhouwer. Maar zelfs binnen deze term is er nog steeds ruimte voor interpretatie. Een 'stenen beeldhouwer' lijkt wellicht specifieker, maar sluit ik dan niet een deel van mijn artistieke expressie uit om andere materialen te bewerken?
Als beeldhouwer ben je een ambachtsman of -vrouw die zich richt op het vormgeven van materie in driedimensionale kunstwerken. Het is een eeuwenoud ambacht dat zich uitstrekt van klassieke beeldhouwwerken in marmer tot hedendaagse installatiekunst met diverse materialen zoals hout, metaal, klei, en zelfs digitale media.
Wat beeldhouwen voor mij zo uniek maakt, is de directe wisselwerking met het materiaal. In tegenstelling tot schilderkunst, waarbij je als kunstenaar verf aanbrengt op een oppervlak, of fotografie, waarbij je momenten vastlegt door een lens, vereist beeldhouwkunst het fysieke en voelbare proces van het vormgeven van ruimte en massa. Een kunstvorm die geduld, vaardigheid en een diepgaand begrip van materialen en technieken vereist. Maar laten we wel wezen dat geldt ook voor andere creatieve beroepen.
Het grootste onderscheid misschien is wel, ten opzichte van een beeldend kunstenaar, dat je als beeldhouwer een schepper bent van vormen en structuren, als het ware een manipulator van materie en een ontdekker van ruimte. Je hebt de mogelijkheid om te spelen met textuur, vorm, en de zogenaamde negatieve ruimte om werken te creëren die tegelijk uitnodigend als intrigerend zijn voor de toeschouwer.
Ter verduidelijking de term negatieve ruimte, of witruimte, wordt gebruikt in de kunst om de 'lege' ruimte aan te duiden die het hoofdonderwerp van je foto, tekening, schilderij, beeldhouwwerk etcetera omringt. Dat wat er nog niet is. Het onderwerp zelf noem je dan de positieve ruimte.
Specifieke focus
Dus terwijl het label 'beeldhouwer' een specifiekere focus lijkt te hebben dan 'beeldend kunstenaar', biedt het ook nog steeds een breed scala aan mogelijkheden voor creativiteit en expressie. Het is een titel die de vaardigheden en passies van de kunstenaar eert, terwijl het tegelijkertijd ruimte laat voor voortdurende ontdekking en vernieuwing binnen het gebied van de driedimensionale kunst.
Misschien is het antwoord dan toch niet zo eenvoudig? Misschien is het juist de kracht van de kunst om buiten de grenzen van definities te treden en te blijven. Dus waarom zou ik mezelf beperken tot slechts één label? Waarom niet gewoon genieten van de vrijheid om te creëren, ongeacht het medium of de techniek? En het antwoord in het midden laten.
Labels
In onze samenleving bestaat er een diepgewortelde behoefte om de wereld om ons heen in categorieën in te delen en labeltjes op 'dingen' te plakken. Of het nu gaat om beroepen, hobby's, of zelfs mensen, we streven ernaar om complexe dingen eenvoudig te maken door middel van die labels. Dit geldt ook voor de kunstwereld, waar we vaak de neiging hebben om kunstenaars in specifieke hokjes te plaatsen op basis van hun medium, techniek, of stijl.
Maar waar komt deze drang om te labelen vandaan? Een deel ervan kan te maken hebben met onze natuurlijke neiging tot ordening en categorisatie. Orde stellen in de chaos. Door mensen en dingen in hokjes te plaatsen, kunnen we onze omgeving beter begrijpen en er doorheen navigeren. Labels kunnen ook dienen als een vorm van identiteit en gemeenschapsvorming, waarbij mensen zich verbonden voelen met anderen die dezelfde label delen.
Die drang om te labelen kan ook beperkend zijn. In mijn ogen ontstaan juist de mooiste dingen in chaos, niet in orde. Zonder labels en categorieën. Labels dwingen kunstenaars ook om zich te conformeren aan bepaalde verwachtingen en stereotypen die aan dat label verbonden zijn. Het kan ook de diversiteit en veelzijdigheid van artistieke uitspattingen verbloemen, omdat sommige vormen van kunst minder bekend of gewaardeerd worden dan andere.
Wat mij betreft is het tijd, maar dat was het al veel langer, die behoefte aan labels los te laten en in plaats daarvan de focus te verleggen naar de persoon zelf en zijn of haar unieke bijdrage aan de kunstwereld. In plaats van te vragen "Ben je een beeldend kunstenaar of een beeldhouwer?", kunnen we ons afvragen: "Wat drijft jou in je creatieve praktijk? Wat wil je met je kunst bereiken?". Op deze manier kunnen we een dieper begrip en waardering ontwikkelen voor de diversiteit en rijkdom van artistieke expressie, los van labels en hokjesdenken.
Eindeloze mogelijkheden
Voor nu houd ik het toch nog bij het label 'beeldhouwer', met een knipoog naar de eindeloze mogelijkheden die dit ambacht biedt. Maar ik omarm meer de bredere term 'creatieveling', want laten we eerlijk zijn, het is gewoon leuk om te experimenteren en te verkennen, zonder je te laten beperken door labels of definities.
Dus, als je mij vraagt ben je een beeldend kunstenaar of een beeldhouwer? Zal mijn antwoord zijn: misschien ben ik gewoon iemand die graag zijn creatieve visie de vrije loop laat, ongeacht welke naam eraan wordt gegeven. En misschien is dat wel de kern van kunst: de vrijheid om te zijn wie je wilt zijn en te creëren wat je wilt creëren, zonder jezelf in een hokje te laten plaatsen.
Hoe kijk jij tegen dit soort labels aan?
Leuk als je dat hieronder wilt delen.
